تبیین مدل نوعدوستی خیرین مدرسه ساز در ده سال اخیر (1390 ـ 1380)

هدف این پژوهش تعیین مدل نوعدوستی خیِّرین و کشف روابط مشترک براساس تحلیل مسیر است. جامعه آماری آن تمام خیرین مدرسه‌ساز هستند که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و براساس تعداد متغیرها و نمونه (15×22) و جدول کرجسی و مورگان، از میان آن‌ها 370 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه‌گیری عوامل روان‌شناختی، اجتماعی و فرهنگی از سیزده آزمون شامل آزمون شخصیتی نئو، خوش‌بینی، خودکارآمدی عمومی، باورهای مدرنیته، باورهای دینی، ارزش‌های علاقه به مادیات، ارزش‌های متافیزیک، نیازهای اساسی (شایستگی و روابط خاص) خودمختاری اخلاقی، انگیزش اخلاقی، انگیزش پیشرفت، احساسات اخلاقی و نوعدوستی استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از داده‌های کیفی مدل مفهومی طراحی شده و پس از تهیه مدل ازتحلیل عاملی تأییدی و برای برازندگی مدل‌ها از متغیرهای نهفته براساس نرم‌افزارهای Lisrel, Spss20 استفاده شد. عوامل اصلی علیت نوعدوستی شامل اخلاق فطری، اخلاق توحیدی و خودگرایی اخلاقی و ضریب شیب استاندارد بتا به ترتیب برابر با (49/0=β)، (13/0=β)، (24/0=β) و در سطح 01/0 معنادار نشان داد. عوامل میانجی نوعدوستی در خودگرایی اخلاقی مشتمل بر صفات شخصیت (28/0=β)، ارزش‌های درونی (45%=β)، ارزش‌های بیرونی (13/0=β) و عوامل اجتماعی (27/0=β) گزارش شده؛ عوامل میانجی نوعدوستی در اخلاق فطری، ویژگی‌های صفات شخصیت (33/0=β)، ارزش‌های درونی (28/0=β)، ارزش‌های بیرونی (26/0=β) و عوامل اجتماعی (24/0=β) و در اخلاق توحیدی ویژگی‌های صفات شخصیت (75%=β) ارزش‌های درونی (66%=β) ارزش‌های بیرونی (84%=β) و عوامل اجتماعی (10/0=β) گزارش شده است. بنابراین اخلاق نوعدوستی تابعی از خودگرایی اخلاقی، اخلاق فطری و اخلاق توحیدی است و اخلاق نوعدوستی تابعی ضمنی از صفات شخصیت، ارزش‌های درونی، بیرونی و عوامل اجتماعی است.